https://madrid.hostmaster.org/articles/a_dying_planet_and_a_forsaken_people/pl.html
Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) został utworzony w 1988 roku, aby dostarczać decydentom rygorystyczne oceny nauki o klimacie. Jego raporty są ostrożnymi, negocjowanymi dokumentami: każde słowo w Podsumowaniu dla Decydentów musi zostać zatwierdzone nie tylko przez naukowców, ale także przez rządy – w tym te najbardziej zainwestowane w gospodarki paliw kopalnych. Ten proces dał światu wiedzę, ale także iluzje: poczucie, że katastrofa jest odległa, niepewność wciąż duża, a czas wciąż dostępny.
Prawda jest inna. Skutki, które IPCC przewidywał na koniec tego stulecia, są już obecne. Ludzkość nie staje w obliczu przyszłego zagrożenia, lecz przeżywa samo załamanie, które kiedyś wyobrażano jako należące do jutra.
I załamanie klimatyczne nie jest jedyną dziedziną, w której ujawnia się ta ślepota. Od końca 2023 roku trwające niszczenie Gazy obnażyło tę samą niezdolność do stawienia czoła rzeczywistości: to samo odmawianie uznania zbrodni w trakcie ich trwania, te same usprawiedliwienia dla tego, co nie do obrony, to samo milczenie tam, gdzie wymagane jest sumienie. Podobnie jak w przypadku klimatu, to, co traktuje się jako nieuniknione, jest w rzeczywistości procesem – procesem, który można zatrzymać, ale zamiast tego pozwala mu się przyspieszać.
Umierająca planeta i porzucony lud to nie są odosobnione tragedie. Są objawami jednej cywilizacyjnej choroby: gotowości do poświęcenia prawdy, sprawiedliwości i samego życia, aby zachować iluzję kontroli.
Dane są jasne: IPCC konsekwentnie niedoszacowywał tempa i dotkliwości zmian klimatycznych. Chociaż jego prognozy generalnie wskazywały właściwy kierunek, rzeczywistość je wyprzedziła, czasem o dekady.
Wniosek jest nieunikniony: świat nie porusza się szybciej niż nauka, ale szybciej niż ostrożny konsensus IPCC.
Metoda naukowa wymaga, aby w przypadku niepowodzenia prognoz hipotezy były dostosowywane. Jednak w nauce o klimacie, choć kierunek zmian był prawidłowy, tempo i dotkliwość były konsekwentnie niedoszacowywane. Zamiast zdecydowanego ponownego kalibrowania, raporty IPCC wahają się: „niska pewność”, „średnia zgoda”, „bardzo prawdopodobne do 2100 roku”. Ten język służy konsensusowi politycznemu, ale zdradza pilność naukową.
Konsekwencja jest śmiertelna. Decydenci i opinia publiczna są uspokajani, że jest jeszcze czas, gdy w rzeczywistości bezpieczna odległość zatrzymania zniknęła.
Zmiana klimatu nie rozgrywa się na papierze; to lądowanie wysokiego ryzyka.
W wypadkach lotniczych iluzje marginesu prowadzą do przekroczenia pasa startowego. W klimacie obowiązuje ta sama dynamika. Iluzje budżetu węglowego i odporności pochłaniaczy doprowadziły nas na skraj przekroczenia. Możliwe, że już minęliśmy punkt bez powrotu.
Katastrofa może nie oznaczać wyginięcia, ale oznacza kaskadowe niepowodzenia w systemach, które nas podtrzymują – żywność, woda, zdrowie, bezpieczeństwo, stabilność.
Moralna porażka zaprzeczania zmianom klimatycznym i przemocy politycznej nie są oddzielne. Przecinają się w sposób, który ujawnia głębię ludzkiej hipokryzji. Zachodnie rządy i media często demonizują muzułmanów jako zagrożenie, określając ich jako „terrorystów”. Jednak te same kraje destabilizują klimat Ziemi, czyniąc ogromne obszary świata – zwłaszcza w regionach o większości muzułmańskiej na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Azji Południowej – coraz bardziej nienadającymi się do życia.
Ironia jest wyraźna. Emisje gazów cieplarnianych na mieszkańca w wielu krajach muzułmańskich to tylko ułamek tych na Zachodzie. Wiele społeczności w tych regionach żyje bliżej zrównoważonego rozwoju niż społeczeństwa uprzemysłowione, czy to z konieczności, czy z wyboru. A w islamie khalifa – zarządzanie stworzeniem – jest podstawową wartością. Podkreśla, że ludzkość jest powierzona opiece nad Ziemią, a nie upoważniona do jej plądrowania. Ta etyka jest całkowicie niezgodna z systemem, który poświęca lasy, oceany i atmosferę dla krótkoterminowych zysków.
Kiedy zachodnie narody nazywają tych z mniejszym śladem „terrorystami”, podczas gdy ich własne gospodarki napędzają planetarny kolaps, to dosłownie garnek nazywający czajnik czarnym. Co gorsza, ujawnia to głębszy niepokój: wartości zarządzania i powściągliwości są zagrożeniem dla wyzyskującego porządku zbudowanego na zaprzeczaniu, konsumpcji i dominacji. Historia osądzi, kto był terrorystą.
IPCC dał ludzkości bezcenną wiedzę, ale ukrywając swoje ostrzeżenia za ostrożnym konsensusem, dał decydentom iluzję czasu, którego już nie ma. Jesteśmy pasażerami samolotu, którego piloci błędnie odczytali instrumenty, przecenili pas startowy i niedoszacowali śliskości asfaltu. Katastrofa jest teraz najbardziej prawdopodobnym wynikiem.
Ale nawet to pomija głębszą prawdę. Wartość przetrwania ludzkości nie zależy tylko od tego, czy możemy utrzymać stabilny klimat. Zależy również od tego, czy możemy zachować nasz moralny kompas nienaruszony. Zniszczenie Gazy, trwające od końca 2023 roku, pokazuje tę samą patologię co załamanie klimatyczne: okrucieństwa traktowane jako nieuniknione, procesy, które można zatrzymać, są pozostawione, by przyspieszać. Ta sama ślepota, która znieczula naszą reakcję na podnoszące się morza i płonące lasy, znieczula również naszą reakcję na ludzkie cierpienie, gdy jest politycznie niewygodne.
Jeśli nie będziemy bronić bezbronnych, jeśli nie odrzucimy okrucieństw, to co dokładnie próbujemy zachować w walce z załamaniem klimatycznym? Cywilizacja, która gratuluje sobie, zdradzając zarówno planetę, jak i jej ludzi, nie zasługuje na prawo do przetrwania.
Kryzys klimatyczny pokazuje, że nie możemy wyraźnie zobaczyć fizycznego pasa startowego. Gaza pokazuje, że nie możemy zobaczyć również moralnego pasa startowego. Razem świadczą, że przekroczenie nie jest tylko bliskie – już trwa. Oba są procesami, oba można jeszcze zatrzymać, ale tylko jeśli ludzkość znajdzie odwagę, której do tej pory odmawiała.